Σε κλίμα συγκίνησης ξεκίνησαν το Σάββατο, οι εκδηλώσεις που πραγματοποιούν οι Κομματικές Οργανώσεις Νίκαιας – Ρέντη του ΚΚΕ και το Παράρτημα Κοκκινιάς της ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ προς τιμήν των αγωνιστών που εκτελέστηκαν από τους ναζί κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους στο μεγάλο Μπλόκο της Κοκκινιάς, στις 17/8/1944.
Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν με τα «στεφανώματα», με την κατάθεση στεφάνων σε διάφορα σημεία της πόλης όπου εκτελέστηκαν Κοκκινιώτες αγωνιστές.
Αφετηρία η πλατεία Αγίου Νικολάου, που βάφτηκε συχνά με αίμα κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής, καθώς οι Γερμανοί κατακτητές και οι ντόπιοι συνεργάτες τους χρησιμοποίησαν την κεντρική πλατεία της πόλης και ως χώρο εκτελέσεων προς «φρόνηση και παραδειγματισμό». Ο λαός της πόλης όχι μόνο δεν πτοήθηκε από τις τρομοκρατικές πράξεις, αλλά έδωσε και έναν μεγάλο συμβολισμό σε αυτή την πλατεία, καθώς εδώ το ΕΑΜ με μπροστάρη τους κομμουνιστές διοργάνωνε τις πιο σημαντικές και απαγορευμένες από τους κατακτητές, συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις.
Επόμενος σταθμός το μνημείο ομήρων της Κατοχής, αφιερωμένο στους χιλιάδες Κοκκινώτες που οι Γερμανοί κατακτητές και οι ντόπιοι συνεργάτες τους, αποτελειώνοντας το αποτρόπαιο έργο τους στο μπλόκο, έσυραν μαζί τους εγκαταλείποντας την πόλη και κλείνοντάς τους στο κολαστήριο του Χαϊδαρίου. Από αυτούς 1.500 περίπου στάλθηκαν στα στρατόπεδα εξόντωσης του γερμανικού Ράιχ, απ’ όπου πολλοί δεν γύρισαν ποτέ.
Στη 19χρονη Διαμάντω Κουμπάκη, μία από τις πρωταγωνίστριες μορφές στις μάχες που έδωσαν οι ΕΛΑΣίτες με τους Γερμανούς κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες της στις 17 Αυγούστου 1944 στην περιοχή της Νεάπολης, ήταν αφιερωμένη η επόμενη στάση στην ομώνυμη πλατεία. Η Δ. Κουμπάκη όταν έπεσε στα χέρια τους και την οδήγησαν για εκτέλεση μαζί με τον ΕΠΟΝίτη Λεωνίδα Μαραθρεύτη, η Διαμάντω βλέποντάς το να λυγίζει κάποια στιγμή του χάρισε ένα χαμόγελο και του φώναξε: «Σύντροφε μία ζωή χρωστάμε που τη χρωστάμε. Τι πιο ωραίο να τη δώσουμε για τον αγώνα».
Αμέσως μετά στα «Αρμένικα» Νεάπολης (στο γήπεδο του Ιωνικού) οι συγκεντρωμένοι απέτισαν φόρο τιμής στους 46 εκτελεσμένους Κοκκινιώτες που οι Γερμανοί κατακτητές και οι συνεργάτες τους εκτέλεσαν εδώ στην τότε «μάντρα του Κόκκινου» το απόγευμα της 17ης Αυγούστου του 1944, μεταφέροντάς τους εδώ από την πλατεία της Οσίας Ξένης. Λίγες ώρες νωρίτερα είχαν διαπράξει στην ίδια περιοχή και ένα ακόμα αποτρόπαιο έγκλημα, λυσσασμένοι από την αντίσταση που προέβαλαν εδώ μαχητές του ΕΛΑΣ, που είχε ως αποτέλεσμα και τον σοβαρό τραυματισμό Γερμανού αξιωματικού. Πυρπόλησαν τον τότε αραιοκατοικημένο συνοικισμό, καίγοντας 95 σπίτια και αφήνοντας άστεγους 500 περίπου ανθρώπους, καίγοντας μέσα στα σπίτια τους τον Ηλία Μαλάνο και τον Αχιλλέα Τριγώνη.
Έπειτα στην Πλατεία Ηρώων, που αποτέλεσε γειτονιά – μετερίζι του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Εδώ στην περιοχή του Δημοτικού Κήπου γράφτηκε ακόμα μία σελίδα της ένδοξης μάχης της Κοκκινιάς. Σε αυτή την περιοχή Κοκκινιώτες ΕΛΑΣίτες αντιμετώπισαν υπερδυνάμεις Γερμανών και ταγματασφαλιτών. Σε αυτή τη μάχη έπεσαν ηρωικά ο ΕΛΑΣίτης Δημήτρης Ψαρράς ή Ψαρρός, στέλεχος του ΚΚΕ, και ο φίλος του συναγωνιστής Θανάσης Λαμπαδίτης. Λίγο πιο πέρα γερμανοτσολιάδες σκότωσαν τους άοπλους αδελφούς Μηνά και Κίμωνα Σολάκα.
Επόμενος σταθμός, Μαινεμένης και Γέμελου. Το σημείο αυτό και η γύρω περιοχή αποτέλεσαν τόπο εκτέλεσης της 26χρονης Ν. Γιάκαλου, του 26χρονου Αγγ. Βαρδόπουλου, του Γ. Βενετά αλλά και του 47χρονου τσαγκάρη Γιάννη Κεχαγιά, από τη «δρακογενιά» των κομμουνιστών της Ακροναυπλίας και προέδρο της Ομοσπονδίας επαγγελματιών της πόλης.
Προτελευταίος σταθμός στη διασταύρωση Κασταμονής και Ιωνίας, εκεί όπου στις 7 Μάρτη του 1944, στο πλαίσιο της μάχης της Κοκκινιάς (4-8 Μάρτη), που αποτέλεσε μια από τις σημαντικές μάχες στην Ευρώπη με τους Γερμανούς κατακτητές μέσα σε πόλεις, έπεφτε νεκρός και ο ταγματάρχης του ΕΛΑΣ Γιώργος Βογιατζής, καπετάνιος ομάδας ΕΛΑΣιτών που αντιστάθηκε για πολλές ώρες στις πολυάριθμες ορδές των γερμανοτσολιάδων. Οι μισθοφόροι των κατακτητών βρήκαν την ευκαιρία να δείξουν το μίσος τους για τους ήρωες του λαού, κρεμώντας ανάποδα και σκυλεύοντας το γυμνό σώμα του Βογιατζή.
Τελευταίος σταθμός η Μάντρα του μπλόκου της Κοκκινιάς. Την ομιλία εκεί έκανε ο Δημήτρης Τζαφάλιας, μέλος του Γραφείου της Τ.Ε. Πειραιά του ΚΚΕ. Αφού αναφέρθηκε στο ιστορικό της μέρας, τόνισε «πως το ζήτημα είναι να μην ξεχαστεί το έγκλημα, να γίνουν γνωστά τα ιστορικά γεγονότα στις νεότερες γενιές, αλλά και να μην μείνει η σημερινή μέρα ως τυπικό μνημόσυνο. Να γίνει δύναμη μέσω της γνώσης στην καθημερινή πάλη, σε σύνθετες συνθήκες». Συγχρόνως, κατήγγειλε τις κυβερνήσεις που έχουν εμπλέξει τη χώρα στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς και στους πολέμους που εξαπολύουν και πως γι’ αυτό και αγωνιούν και εντείνουν συνεχώς τις προσπάθειές τους οι εκμεταλλευτές του λαού να φέρουν την Ιστορία στα μέτρα τους. Αλλά δεν θα τους περάσει. Γιατί 80 χρόνια η Κοκκινιά δεν ξεχνά. Κι αυτό γιατί η πόλη έχει ιστορία δεμένη με αγώνες και θυσίες του λαού, ιστορία δεμένη με την πρωτοπόρα δράση του ΚΚΕ.
Στο μπλόκο στεφάνι κατέθεσε εκ μέρους του Παραρτήματος ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ, ο πρόεδρος Παναγιώτης Γεωργιόπουλος, για το ΚΚΕ στεφάνι κατέθεσε ο Δημήτρης Τζαφάλιας, μέλος του Γραφείου της ΤΕ Πειραιά. Επίσης στεφάνι κατέθεσε και το ΤΣ της ΚΝΕ Πειραιά.
Παραβρέθηκαν επίσης ο Δημήτρης Γόντικας, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, η Διαμάντω Μανωλάκου, μέλος της ΚΕ και βουλευτής του ΚΚΕ, ο Ηρακλής Ευαγγελινος Γραμματέας του ΤΣ ΚΝΕ Πειραιά, ο Στέλιος Μπενετάτος, περιφερειακός σύμβουλος Αττικής με τη «Λαϊκή Συσπείρωση», δημοτικοί σύμβουλοι της «Λαϊκής Συσπείρωσης» Νίκαιας Ρέντη, εκπρόσωποι των Παραρτημάτων ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ Πειραιά, Κορυδαλλού και Κερατσινίου – Δραπετσώνας, Περιστερίου όπως και εκπρόσωποι φορέων της πόλης.
Οι εκδηλώσεις τιμής και μνήμης για τα 80 Χρόνια από το Μπλόκο της Κοκκινιάς συνεχίζονται ως εξής:
Τετάρτη 4 Σεπτέμβρη: Συγκέντρωση στη Μάντρα του Μπλόκο και πορεία μέχρι το κενοτάφιο του Γ’ νεκροταφείου όπου θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση.
Πέμπτη 26 Σεπτέμβρη: Προβολή της ταινίας «Το μπλόκο» στο χώρο της μάντρας.
Σάββατο 28 Σεπτέμβρη: Κεντρική συγκέντρωση – εκδήλωση στην πλατεία της Μάντρας (πλ. Όσιας Ξένης)
Από τις 26 έως τις 29 Σεπτέμβρη θα λειτουργήσει έκθεση για τα 80 χρόνια του Μπλόκου στο χώρο της Μάντρας.
